Ενόργανη, άθλημα για όλο το σώμα
Στην Κρήτη του Μίνωα βρίσκονται οι ρίζες της ενόργανης γυμναστικής. Και μπορεί η βιβλιογραφία να θεωρεί πατέρα του αθλήματος τον Γερμανό, Φρίντριχ Λούντβιγκ Γιαν (1778-1852), η αρχαιολογική σκαπάνη, όμως, του Αρθουρ Εβανς και της παρέας του έφεραν στο φως νωπογραφίες που δείχνουν ότι στην Αρχαία Ελλάδα οι νέοι, γόνοι εύπορων οικογενειών, ασχολούνταν με το κυβίστημα και τα ταυροκαθάψια. Στο κυβίστημα -υπήρχε και στην Αίγυπτο- οι νέοι εκτελούσαν με εξαιρετική ευλυγισία θεαματικά γυμνάσματα, ενίοτε και ανάμεσα σε σπαθιά. Στα ταυροκαθάψια υπήρχαν τρεις διαφορετικές τεχνικές και ο αθλητής έπιανε έναν ταύρο από τα κέρατα, διέγραφε κυκλικές κινήσεις, ή άλματα και προσγειωνόταν στο έδαφος, κάτι που μας θυμίζει τις ασκήσεις που γίνονται σήμερα στο άλμα και στον ίππο με λαβές. Η ενόργανη γυμναστική περιλήφθηκε για πρώτη φορά στους Ολυμπιακούς Αγώνες το 1896 στην Αθήνα ως άθλημα ανδρών, ενώ οι γυναίκες αγωνίστηκαν για πρώτη φορά το 1928.
Στην ενόργανη γυμναστική, οι άνδρες αγωνίζονται σε έδαφος, ίππο με λαβές, κρίκους, άλμα, μονόζυγο και παράλληλους ζυγούς. Οι γυναίκες μετέχουν παίρνουν μέρος σε άλμα, έδαφος, δοκό ισορροπίας και ασύμμετρους ζυγούς. Οι αθλητές οφείλουν να φορούν εφαρμοστή φόρμα χωρίς μανίκια. Το παντελόνι είναι κοντό για τις ασκήσεις εδάφους και το άλμα, ενώ για τα υπόλοιπα όργανα είναι μακρύ. Φορούν ειδικά δερμάτινα παπούτσια ή αγωνίζονται ξυπόλητοι. Προκειμένου να αντιμετωπίζουν τον ιδρώτα και να έχουν καλύτερα κρατήματα στα όργανα οι αθλητές χρησιμοποιούν μια ειδική πούδρα, τη μαγνησία. Στο μονόζυγο και τους κρίκους οι γυμναστές χρησιμοποιούν δερμάτινα λουράκια για ασφαλέστερη λαβή.
Η ενόργανη γυμναστική ταιριάζει σε ένα μικρό παιδί, καθώς μεταφέρει στο ταπί το παιχνίδι που κάνει στο… χαλί του σπιτιού του. Πρόκειται για τη φυσιολογική εξέλιξη της κίνησης ενός παιδιού. Το μωρό θα κάνει μια τούμπα, θα τρέξει, θα πηδήσει, θα κάνει μια κυβίστηση, θα κρεμαστεί από ένα ξύλο. Η ενόργανη βγαίνει στο παιδί μέσα από το παιχνίδι.
Η ενόργανη δουλεύει όλες τις μυϊκές ομάδες του σώματος, κάτι που συμβαίνει σε ελάχιστα αθλήματα. Το παιδί πρέπει να ξεκινήσει με τις κατάλληλες συνθήκες σε κάποιο από τα σωματεία μας. Ακόμα και να μην κάνει πρωταθλητισμό, θα προετοιμάσει το σώμα του, για να δεχτεί τις επιβαρύνσεις των επομένων ετών με τον καλύτερο τρόπο.
Ιδανική ηλικία για να κάνει ένα αγόρι τα πρώτα του βήματα στον χώρο είναι από 6-7 ετών, ενώ τα κορίτσια μπορούν να ξεκινήσουν και νωρίτερα. Το παιδί ξεκινάει από κάποιες βασικές ασκήσεις, τις οποίες συνδυάζει με το παιχνίδι. Στη συνέχεια, ανάλογα με το σωματότυπο γίνονται οι επιλογές. Υπάρχουν παιδιά που κάνουν ενόργανη έως 17 ετών, χωρίς να ασχοληθούν με τον πρωταθλητισμό, μόνο και μόνο για την άθληση. Η ενόργανη αποτελεί βάση για όλα τα αθλήματα.
Η ενόργανη γυμναστική είναι από τα αθλήματα που προσφέρουν πλούσιο θέαμα, ενώ οι εκπληκτικές ασκήσεις των γυμναστών κόβουν την ανάσα και ανεβάζουν την αδρεναλίνη των θεατών στα ύψη.